Kolajen Nedir?

Kolajen, sağlıklı eklemlerden ve cilt elastikiyetinden veya esnekliğinden sorumlu bir proteindir . 

Kemiklerin, cildin, kasların, tendonların ve bağların ana yapı taşlarından biridir. Kolajen ayrıca kan damarları, kornealar ve dişler dahil olmak üzere vücudun diğer birçok bölümünde bulunur.

Tüm bunları bir arada tutan “tutkal” olarak düşünebilirsiniz.

Kolajen Tipleri Nelerdir?

En az 16 çeşit kolajen tipi vardır. Kolajen takviyelerinde bulunan Dört ana tip kolajen vardır: Bunlar, tip I, II, III ve IV'tür.

Dört ana kolajen tipi ve vücuttaki faydaları ve işlevleri aşağıda belirtilmiştir:

• Tip I Kolajen:

   Bu tip, vücudunuzun kolajeninin %90'ını oluşturur ve yoğun şekilde paketlenmiş liflerden oluşur. Deri, kemik, tendon, lifli kıkırdak, bağ dokusu ve dişlerin yapısını sağlar.

• Tip II Kolajen: 

  Bu tip daha gevşek bir şekilde paketlenmiş liflerden yapılır ve eklemlerinizi yastıklayan elastik kıkırdakta bulunur.

• Tip III Kolajen: 

  Bu tip kasların, organların ve arterlerin yapısını destekler.

• Tip IV Kolajen:

  Bu tip filtrelemeye yardımcı olur ve cildinizin katmanlarında bulunur.

Kolajen Takviyelerinin Faydaları Nelerdir?

İki tür kolajen takviyesi daha kolay erişilebilirdir: hidrolize kollajen (kollajen hidrolizat) ve jelatin. 

Bu kolajen takviyeleri, büyük hacimde bulunan proteini, vücutta daha kolay emilen daha küçük peptitlere ayırarak sunulmaktadır.

Kolajen takviyeleri aşağıdaki alanlarda fayda vaat ediyor:

• Kas kütlesi:

  Rekreasyonel olarak aktif erkeklerde 2019 yılında yapılan bir araştırma, kolajen peptit takviyeleri ve kuvvet antrenmanının bir kombinasyonunun kas kütlesini ve gücünü plasebodan daha fazla artırdığını göstermiştir.

• Artrit:

  2017 yılında yapılan bir hayvan çalışması, travma sonrası osteoartriti (PTOA) olan farelere kolajen takviyesi vermenin etkilerini inceledi. Sonuçlar, takviyenin hastalığın gelişiminde ve ilerlemesinde koruyucu bir rol oynayabileceğini göstermiştir.

• Cilt elastikiyeti:

  2019 yılında yapılan bir çalışmada, kolajen takviyesi alan kadınların cilt görünümünde ve elastikiyetinde iyileşmeler gözlemlenmiştir.Kollajen, çizgileri ve kırışıklıkları en aza indirerek cildin görünümünü iyileştirmek için topikal tedavilerde de kullanılabilmektedir.

Kolajen Takviyelerinin Yan Etkileri Var Mıdır?

Genel olarak kolajen takviyeleri güvenli kabul edilir ve çoğu insan tarafından iyi tolere edilir. Ancak nadir de olsa bazı bireylerde hafif yan etkiler görülebilir. Bunlar genellikle sindirim sistemiyle ilgilidir ve şunları içerebilir:

• Şişkinlik veya mide rahatsızlığı

• Hafif gaz veya kabızlık

• Alerjik reaksiyon riski 

Eğer kronik bir rahatsızlığınız varsa, düzenli ilaç kullanıyorsanız veya hamileyseniz, her takviyede olduğu gibi kolajen kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önerilir.

Vücuttaki Kolajen Seviyesini Azaltan Sebepler Nelerdir?

• Çok fazla şeker ve rafine karbonhidrat yemek

  Şeker, kolajenin kendini onarma yeteneğine müdahale eder. İlave şeker ve rafine karbonhidrat tüketimi kolajen üretimini azaltır.

• Çok fazla güneş ışığı almak

  Ultraviyole radyasyon kollajen üretimini azaltabilir. 

• Sigara içmek. 

  Sigara kolajen üretimini azaltır. Bu, yara iyileşmesini bozabilir ve kırışıklıklara neden olabilir.

Kolajen Takviyesi Almalı Mıyım?

Eğer 25 yaş üstündeyseniz, cilt elastikiyetinde azalma, saç dökülmesi, tırnak kırılması, eklem hassasiyeti gibi belirtiler varsa, kolajen takviyesi sizin için faydalı olabilir.

Ayrıca:

• Hamilelik sonrası toparlanma
• Spor yapanlar için kas onarımı
• Yoğun stres ve yorgunluk dönemlerinde destek

amacıyla da tercih edilmektedir.

En İyi Kolajen Takviyesi Nasıl Seçilir?

Piyasada birçok kolajen formu mevcut. İşte dikkat etmeniz gereken kriterler:

• Peptit formu: Vücut tarafından en kolay emilen formdur.
• Tip 1 ve 3 kolajen içeriği: Cilt, saç ve tırnaklar için idealdir.
• C Vitamini içeriği: Kolajen sentezini destekler.
• Doğal içerikler ve aroma: Stevia ile tatlandırılmış, şeker içermeyen ürünler tercih edilmelidir.

Sonuç

Kolajen, sadece bir güzellik destekleyicisi değil; aynı zamanda bir “yaşam kalitesi proteini”dir. Günlük rutininize kolayca ekleyebileceğiniz bir takviye ile cildiniz, saçınız, kemikleriniz ve genel sağlığınızda hissedilir bir fark yaratabilirsiniz.

Referanslar:

https://www.webmd.com/diet/collagen-health-benefits#1

 https://www.healthline.com/nutrition/collagen#what-it-is

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK21582/

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6566884/

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5383229/

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6835901/

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6213755/

 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11966688/

 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20620757/

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4665475/